کمتر کسی است در گستره ی قلمرو فرهنگ فارسی که تا کنون نام محمدکاظم کاظمی را نشنیده باشد یا اثری از او (با واسطه یا بی واسطه) نخوانده باشد.
شاعر، پژوهشگر، منتقد، مصحح، کارشناس و اندیشمند معاصر ما مرد شیرین زبانی ست که هر فردی با او دقایقی همنشین شده باشد بی شک جذب حسن خلق و صفای باطن او خواهد شد. حسن خلق و صفای باطنی که نشان از زیست شاعرانه ی کاظمی می دهد به عقیده ی من مهم ترین سرمایه ایست که این استاد داراست و علیرغم تمام ویژگی های دیگر، این صفت (زیست شاعرانه) او را روز به روز پویاتر و سرزنده تر از قبل نشان می دهد.
همین که من نمی توانم از سرشاخه ی مشخصی برای استاد کاظمی بنویسم یعنی وصف و تعریف این استاد، بزرگتر از قلم من حقیر است اما آنچه مرا پای این دفتر و صفحه کشاند تا به بهانه ی ایام تولد ایشان یادداشتی نوشته باشم، یک ویژگی خاص و ارزشمند از نظر من است و آن هم تلفیق و توامان بودن دو روحیه ی موضع مندی و حضور در میانه ی میدان ادبیات در عین حال، خلوت داشتن و آن داشتن است. تلفیق هنرمندانه ای از خلوت و جلوت.
همیشه به این فکر می کنم که داوری جشنواره های متعدد، حضور در دبیرخانه های متعدد، اداره ی جلسات و انجمن ها، تصحیح کتب و مقدمه نوشتن بر دفتر شعرها، نظارت فنی بر کتاب شعرهای قبل چاپ، مطالعه ی دستورزبان و نوشتن در این باب، مطاله و تفکر و نوشتن در زمینه های سیاسی و اجتماعی و مذهبی، رصدکردن فضاهای مجازی و... دیگر رمقی برای ذوق استاد کاظمی باقی نمی گذارد و وی را همچون سایر بزرگترهای ادبیات کشور کم کم به یک اسم با ابهت و آکادمیک تبدیل خواهد کرد که صرفا عنوان شاعر را قبل اسم خود یدک خواهد کشید؛ اما هر چند مدت، شعرهایی از ایشان می خوانم و می شنوم که نشانگر در اوج بودن قریحه ی شعری نیز هست.
برای من به عنوان یک شاعر جوان که همیشه از کانال های مختلف به دوری از فضای اجرایی و عمومی شعر توصیه می شوم که مبادا ذوق شعریم کور شود، نمونه ی اعلای محمدکاظم کاظمی همیشه یک مثال نقض قوی است. شاعری که می تواند بخش عمده ای از مهمترین رویدادهای شعری کشور را به عنوان مسئول اجرایی و علمی حاضر باشد و در عین حال شعر بگوید در تولد رسول اعظم (ص)؛ آن هم شعری رسا و در اوج. می شود بیدل را تصحیح کرد، شمشیر و جغرافیا را هم عرضه کرد. می شود انبوه اشعار جشنواره ها را به دقت داوری کرد و با همه ی طیف های شعری هم رفیق بود و در عین حال شعر طنز هم گفت در نقد فضای شعری رایج کشور. می توان در سطح اول ادبیات مملکت بود و به کامنت های یک مخاطب هفده هجده ساله هم با دقت پاسخ داد.
مسلّما سرودن شعرهای نابی که هر چند وقت یکبار از استاد کاظمی منتشر می شود، خلوت و آنات خاص خود را می طلبد و تنهایی خاص خود را. این که چگونه در شرایط حضور در میانه ی میدان فعالیت های متعدد شعری کشور می توان چنین خلوت و تنهایی شاعرانه ای را برای خود دست و پا کرد هنری است که تنها از دل و جان بزرگ کسی مثل محمدکاظم کاظمی برمی آید.
این خیلی خوب است که هنوز استاد کاظمی دارد شعر می گوید و منتشر می کند. طنز می گوید و شعر های جوان ها را می خواند و می شنود.
این خوب است و خوشحال کننده که در کنار شاعران روز کشور، استادی است که شاید می توانست با دوری گزینی های خاص، به یک شخصیت ویترینی دور از دسترس تبدیل شود. خوب است که منِ شاعر جوان تازه کار می توانم هر هفته بر سر سفره ی فضل و ادب استادی بزرگ و درجه یک بنشینم و بعد جلسه با او آبمیوه بخورم و عکس یادگاری بگیرم و از شعر در کنار این شخصیت درک شدنی و دوست داشتنی لذت ببرم.
اصلا همین لذت کاش باشد همیشه در شعر...
در دورانی که حتی در انجمن شعرها هم که می نشینی بیش از این که با لطافت طبع و صفا و آنات شاعری روبرو شوی باید شاهد انواع پز ها و جدال ها باشی و تا ساعت ها بعد به این فکر کنی که این شاعرها چرا اینگونه اند(؟!) وجود بزرگانی باصفا مثل محمد کاظم کاظمی واقعا غنیمتی است و خوشا به حال دوستان و عزیزان جوانتری که همسایه و همنشین هفته ای و مستمر ایشان هستند.
استاد کاظمی را اگر همین الان از متن ادبیات فارسی کات کنی در صفحات یکی دو قرن آینده پِیست کنی شاید بشود بهتر و دقیقتر شناخت و قدردان بود. کاری که ما معولا برای بزرگانمان نمی کنیم و در عوض معمولا از قرن های گذشته کات می کنیم و در امروزمان پِیست!
اهتمام استادکاظمی به مقوله ی آموزش و پرورش نیروهای جوان از دیگر ابعاد به واقع ارزشمند ایشان است که از سالها پیش روزنه را به یادگار گذاشت و تا کنون که ارتباط صمیمی ایشان با قشر جوانتر شعر کشور پایدار و برقرار است، به عنوان یک خصیصه ی مهم و موثر مطرح است. روحیه ای که می تواند الگویی باشد برای شاعرانی که کمی بزرگتر شده اند و خود را کم کم از فضای عمومی شعر جدا می کنند و گویا کمتر در دسترس بودن همانا و شاعرتر بودن همانا...