نقد مکتوب شعر حمیدرضا فاضلی
شاعر: حمیدرضا فاضلی
25 آذر 1396
19:02 |
0 نظر |
1368 بازدید |
امتیاز: 5 با 1 رای
چه ساده میشود از عشق گفت و مبتذل نبود
و خط اشک را به روی گونهها
به شکل سطرهای کوچک و بزرگ خواند
چه ساده میشود غزل نبود
چه ساده میشود بدون واهمه گریست
و دستهای این ضریح
همچنان تو را رها نکرده باشد
و شانههای تو
شانههای سرد و بیپناه را
درون دستهای گرم خود فشرده باشد
چه ساده میشود پرید
پرید و در هوای بیتعلّقی نفس کشید
پرید و ابرهای ناامید را کنار زد
و روی ماه آفتاب را دوباره دید
چه ساده میشود...
چه ساده...
چه...
سرودن ترانههای سخت زندگی
چهقدر ساده میشود
آن زمان که آسمان هشتمین
زاده میشود
نقد:
شاعر کم و بیش با نیمایی آشنایی دارد. وجود چنین سطرهایی در شعر، امیدوارکننده و نویدبخش است:
«چه ساده میشود پرید
پرید و در هوای بیتعلّقی نفس کشید
پرید و ابرهای ناامید را کنار زد
و روی ماه آفتاب را دوباره دید»
و امّا باید دقت داشت که نیمایی به معنی رهایی از وزن نیست، بلکه هدایت وزن است به سمت و سویی که باید و شاید. گاهی شباهت «مفاعلن مفاعلن» با «فاعلن مفاعلن» سبب اشتباه و در نهایت جابهجایی این دو با هم شده است، مثل«شانههای سرد و بیپناه را» و سطر آخر و نیز واژهای چون «باشد» (فعلن) در این وزن صحیح نمیافتد؛ «و دستهای این ضریح همچنان تو را رها نکرده باشد» و «درون دستهای گرم خود فشرده باشد» و نیز «از عشق» نیز مشکل دارد و «ز عشق» صحیح است. البتّه متوجّهم که اگر شاعر بتواند محملی برای این اشتباهات بتراشد، وجهی خواهد داشت.
و امّا چیزی هست به نام منطق شاعرانه؛ جایجای شعر باید هدفی را دنبال کند و اگر غیر این باشد، شعر برای مخاطب گنگ خواهد بود. مثلاً «چه ساده میشود غزل نبود» شاید در نظر اول جذّاب باشد و قند در دل آب کند ولی بعد برای شاعر و مخاطب حسّاس، این سؤال پیش میآید که: «چرا چه ساده میشود غزل نبود؟ شاعر از این به اصطلاح چه ساده غزل نبودن، چه چیزی را دنبال میکند؟» در واقع انتظار مخاطب رفع نشده است و در پی دلیل میگردد. یکی از کارهای شاعر، قبولاندن چیزهای خارقالعاده به مخاطب است، با رندی.
اینک سؤال دیگری در ذهن مخاطب: «چرا سرودن ترانههای سخت زندگی/ چهقدر ساده میشود/ آن زمان که آسمان هشتمین/ زاده میشود؟». دقّت داشته باشید که مخاطب در پی یافتن منطق شاعرانه است، نه منطق محبّتی. برای مخاطب نیز امام رضا(ع) عزیز است و حلّال مشکلات؛ مخاطب سبب ادّعای شاعر را خواهان است.
نظرات
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.