پنجشنبه, 01 آذر,1403 |

نقد مکتوب شعر غزاله شریفیان

شاعر: غزاله شریفیان

23 دی 1396 16:42 | 0 نظر | 1067 بازدید | امتیاز: با 0 رای

شبیه نم‌نم باران که بی‌گدار می‌آید
دوباره عطر بهار و شمیم یار می‌آید
دوباره اشک تو بر صورتت روان شده گویی
دوباره چشمۀ جاری به سبزه‌زار می‌آید
چه‌قدر گریۀ چشمان روشن تو قشنگ است
چه‌قدر موج به دریای بی‌قرار می‌آید
نمک نپاش به زخم دل شکسته که کم نیست
همین که با غم تنهایی‌اش کنار می‌آید
نشسته آهوی زخمی به انتظار که صیّاد
اگرچه رفته دوباره سوی شکار می‌آید
چه کرده عشق تو با من؟ که جز ملال جدایی
پس از تو در نظرم غصّه خنده‌دار می‌آید
صبور باش که غم مثل برف آخر اسفند
همین که آب شود ناگهان بهار می‌آید
دوباره مصرع آخر برای توست که ماندم
کدام قافیه در مصرعت به کار می‌آید

نقد:
انتخاب ردیف و قافیه در غزل –اگر به هدیه بودن بیت نخست از طرف خدایان معتقد نباشیم- مرحله‌ای مهم در سرایش است؛ چرا که مسیر کلّی غزل را تعیین می‌کند. ردیف و قافیه، علاوه بر آنکه بار موسیقی کناری را بر عهده دارند، تا حدّ زیادی تعیین‌کنندة وزن شعر نیز هستند.
در این غزل با توجّه به فضای کلّی، به نظر، انتخاب ردیف و قافیه با فضای شعر متناسب می‌نماید؛ یعنی انتخاب قافیه‌های منتهی به «ار» و ردیف «می‌آید» (که حاوی هجاهای بلند و حروف لطیف هستند) با فضای جاری و روانی که شاعر مدّ نظر داشته است، انتخاب موّفقی از کار درآمده است. علاوه بر نکات موسیقایی، شاعر در چند بیت هم توانسته است از ظرفیت‌های ردیف و معانی مختلفی که ایجاد می‌کند، بهره ببرد.
آنچه در این شعر قابل تذکّر است توجّه به این نکته است که شاعر هر جا حرف خودش را زده و از زیر بار تکلّف و وام از مضامین کهنة 


گذشتگان (نه صرفاً به معنای قدما) به در آمده، شعرش دلنشین‌تر شده است. مثلاً ابیات چهارم و ششم و هفتم از این گروه هستند. امّا 
در مقابل، دست‌اندازی به مضامینی چون آهو و صیّاد، بازی‌های نخ‌نمایی شبیه بیت آخر و حتّی استفاده از کلمة «یار» در زبان و بیان امروزی، اجر و ارج این شعر را کاسته‌اند.
به عنوان نکتة پایانی باید مسئلة حسن مطلع و مقطع را بیان کرد. مطلع خوب، ویترین شعر است و مخاطب را به خوانش شعر مجبور می‌کند و مقطع خوب، شعر را در ذهن ته‌نشین می‌کند. این شعر علی‌رغم حسن‌هایی که دارد، مطلع و مقطع چندان گیرایی ندارد و شاعر باید اهتمامی ویژه نسبت به اصلاح این دو بیت داشته باشد.

ویدئوی مرتبط

,
امتیاز دهید Article Rating
نظرات

تنها کاربران ثبت نام کرده مجاز به ارسال نظر می باشند.
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.