نقد مکتوب شعر آزاده خدادادي
شاعر: آزاده خدادادي
13 آبان 1402
09:46 |
0 نظر |
180 بازدید |
امتیاز: با 0 رای
آدم را به انزوا کشیدهاند
و برای پرواز پرنده دانه میپاشند
شعر میخوانند
کلاغهای بغض تهماندۀ گلو
راه بوسه را نمیدانند
بر کف پای آسمان بال میزنند
بر نگاه خدا سجده میکنند
و انسان
دوپای بیچارۀ دست بر هوا...
این آدم غیرآدمیزاد
تنهایی میمیرد
تنها نمیماند
________________________________________
نقد شعر:
شعر خوب سپید یا نیمایی سرودن نه تنها ساده نیست، بلکه آنقدر دشوار است که تعداد شاعران سپیدسرا یا نیماییسرای صاحبسبک در طول تمام دوران معاصر، به تعداد انگشتان دو دست هم نمیرسد. این بر خلاف باور عوام است که فکر میکنند چون شعر نو، وزن از گونۀ متداول آن ندارد و به قافیه هم به شیوۀ کلاسیک پایبند نیست، پس شعری است ساده که هر کسی با سطح اندکی از ذوق و سواد، قادر به رقم زدن اشعاری درخور است.
من فکر میکنم بخشی از دشواری شعر سپید و نیمایی بدین نکته بازمیگردد که انتظار مخاطب در آن از معانی بالاتر میرود. مخاطب در نهانگاه و ناخودآگاه خود چنین میاندیشد که خب! جناب شاعر! حالا که وزن و قافیه را رعایت نمیکنی، رو کن اگر چیزی در چنته داری. این در حالی است که در شعر کلاسیک همین بر وزن و قافیه سروده شدن، بخشی از بار مسئولیت شاعر را از دوش او برمیدارد.
شاعر ما سعی دارد بر مفهوم عمیق تنهایی انسان معاصر اشاره کند و انصافاً در پایانبندی هم موفّق عمل کرده است. با این حال، در مقدّمه و بدنه، چیز خاصّی جز رعایت مراعات نظیر و سطرهایی از جنس معمول، دیده نمیشود. بهتر بگویم. به نظر این نتیجه با این تمهیدات سازگار نیست. کشیدۀ پایانی خوب به صورت مخاطب نشسته است امّا پیش از آن، دعوا آنچنان که باید و شاید بالا نگرفته است و احساس میشود بخش پایانی پیشاندیشیده بوده و باقی سطرها در خدمت آن سروده شدهاند. اگر اینچنین هم باشد هیچ اشکالی ندارد، به شرطی که ردّ پای شاعر، به گونهای اصولی و نامحسوس محو شده باشد.
مطالعۀ نیماییهای قیصر امینپور در کتابهای آینههای ناگهان و دستور زبان عشق، بهترین معلّم برای انتخاب شیوۀ درست پایانبندی در شعر نو است که شدیداً به آزاده خدادادی پیشنهاد میشود.
نظرات
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.