نقد مکتوب شعر محسن جانيپور
شاعر: محسن جانيپور
13 آبان 1402
10:42 |
0 نظر |
222 بازدید |
امتیاز: با 0 رای
هر بار عاشقانه به دفتر قلم زدم
بی اختیار از غم هجر تو دم زدم
شش دانگ خانهی دلم از آنِتان شده
یعنی به نامت آنچه که من داشتم زدم
هربار میشنید دلم نام نامیات
من طعنهای به زلزله شهر بم زدم
تا مرگ از تو دم زنم و از تو بشنوم
اینگونه سرنوشت خودم را رقم زدم
________________________________________
نقد شعر:
شعر آیینی با این که معمولا دارای محدودیتهایی در متون و اتفاقات درونی هست اما باز در برخی موارد، دست شاعر را برای تخیل باز میگذارد. یعنی میتوان محدودیتها را با زبانآوری، تصویرپردازی، حسآمیزی و... از سر راه برداشت.
در شعر پیشاروی که از محسنخان جانیپور عزیز است، سرودن در این وزن جویباری (مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن) خود گویا آنست که محسن عزیز تقریبا به شعر کلاسیک تسلط دارد. او طبعا میتواند با تلاش و مطالعه و تمرین و تمرین و تمرین، بیش از گذشته، به شعرهای خوبتر دست پیدا کند.
در این اثر، استفاده از کلمات و ترکیبات کهنهای چون (غمِ هجر و نامِ نامی) که کمتر در شعر امروز جای دارد. کار را به لحاظ زبانی افت داده است، اما نمیشود منکر زیباییهای ولو اندک شعر هم شد، به نام زدن ششدانگ خانهی دل که پهلو میزند به سنت نذر که در فرهنگ شیعی و حتی مذاهب و ادیان دیگر مرسوم بوده، یکی از نکات خوب در متن آمده است.
از عیوب شعر یکیش، حذف رای مفعولی و نیز به هم زدن روال عادی جمله در مصرعِ (هر بار میشنید دلم نام نامیات) است. از ایرادات دیگر این شعر این است که شاعر در وقت نوشتن، تامل قابلی نکرده و به همین سبب متناش نیاز به ویرایشی جدی دارد. گویی شاعر پس از سرایش، حوصلهی بازگشت به شعر را نداشته است. آنقدر که در مصرع دوم همان بیتی که گفتیم، ضعف تالیف واضحی را میبینیم «یعنی به نامت آنچه که من داشتم زدم»
همچنین ضمیر منفصل «من» در این مصرع حشو بحساب میآید، چون در پایان مصرع، ضمیر متصلِ «م» در پایان مصرع، همان کاربرد را دارد.
ضعف تالیف بیت پایانی را نیز باید کاری کرد. ضعفی که در ناهماهنگی زمانی افعال، مشهود است، بنابراین اگر بخواهیم فعل پایانی بیت را به قاعدهی دستور زبان و بدون در نظر گرفتن وزن بنویسیم، میبایست (خواهم زد) نوشته شود. اگر اندکی دقت و تامل و بسیارها و فراوانها مطالعه برای محسن عزیز تجویز کنیم و او نیز بپذیرد و دنبالش برود، سالی نمیگذرد که با کارهای به غایت بهتری، محسن عزیز را خواهیم خواند. بادا چنین شود.
نظرات
در حال حاضر هیچ نظری ثبت نشده است. شما می توانید اولین نفری باشید که نظر می دهید.