شعر عرب را از نظر تحولات ادبی زبان به دو دوره میتوان تقسیم کرد:

دوره ی نخستین:

دوره ای که شاعران با حفظ سنت و نگاهداشت نظام فنی شعر قدیم می کوشند اندیشه های تازه ای را بخصوص با توجه به نیازمندی های اجتماعی در شعر خودشان منعکس کنند..این دوره به ادبیات آغاز مشروطیت ایران شباهت دارد.

چندتن از شاعران مشهور این دوره ادبیات عرب عبارتند از:احمدشوقی(مصری)جمیل صدقی الزهاوی(عراقی)که از جهاتی با شاعران دوره ی مشروطیت ما و بعد از آن قابل سنجش اند مانند پروین اعتصامی و بهار

در این دوره هماهنگونه که ما دوره ی مشروطیت و پیکار آزادی خواهی داریم اعراب هم با تفاوت شرایط اجتماعی همین تلاش را به عنوان رهایی از قلمرو فرمانروایی عثمانی دارند.و این دو جنبش هم از لحاظ حاصل ادبی،هم از لحاظ چهره های تاثیر گذار و هم از لحاظ ریشه مشترک و واحد هستند.مثلا سید جمال الدین اسد آبادی هم در تحولات اجتماعی ایران و هم در مصر بسیار تاثیر گذار بوده است.

شاعران دوره ی مشروطیت و پس از آن میکوشند در قالب شعر عنصری و منوچهری و فرخی سیستانی و ناصرخسرومسایل اجتماعی دوران و احساسی که از نیازمندی های مردم روزگار خود دارند بیان کنند و در زبان عرب هم شاعرانی چون احمد الشوقی و ایلیا ابوماضی و جبران خلیل جبران این کوشش را در قالب شعر بتحری و ابوتمام و متنبی بازگو کردند..

برای مثال در شعر معاصر عرب برخی قصاید شوقی به اقتفای استادان شعر قدیم از جمله ابوتمام سروده شده

ابوتمّام:السیف اَصدقُ انباءً من الکُتُب

شوقی:الله اکبر کم من فتح من العجب

و در شعر معاصر ما این قصاید بهار که به اقتفای استادان ادب قدیم سروده است:

آشفت روز بر من ازین رنج جان گزای

بخشای بر من ای شب آرام دیر پای

که استقبال ار قصیده ی مسعود سعد است:

نالم چو نای من اندر حصار نای

پستی گرفت همت من زین بلند جای

مضامین شعری در این دوره در هر دو زبان:

زمینه ی مضامین کلی شعر یکسان است و در تمام آنها مسایل قومی مطرح است.

در این دوره همچنین آزادی زن و تربیت دختران یکی از مضامین اصلی شعر هر دو زبان محسوب میشود

پروین اعتصامی:

دامن مادر نخست آموزگار مادر است

طفل دانشور کجا پرورده نادان مادری

حافظ ابراهیم:

کیست که به تربیت بانوان همت گمارد در شرق -چرا که راز درماندگی این است

مادر،مدرسه ای است که چون آماده شود ملتی نجیب و بزرگوار پرورش یافته است.مادر استاد استادان نخستین است که مآثرشان همه ی  آفاق را فرا گرفته.

دوره ی جدید

دوره ی دوم هر دو زبان از سالهای نخست جنگ بین المللی دوم آغاز میشود

تازگی قالب و فرم در این دوره کاملا پذیرفته میشودچرا که هر دوملت با مسایل تازه ای از نظر اجتماعی روبه رو هستند و نسل، نسلی نیست که به همه ی سنت های شعر قدیم پایدار بماند زیرا در تعامل مستقیم شعر و اندیشه جهانی قرار گرفته

بحران روحی این نسل مسایل کل روز جهان است

مثلا ما در شعر نسل امروز خودمان شعری از حسن هنرمندی میبینیم که در تاثیر از کشته شدگان لومومبا در آفریقا سروده شده است

من گریه ی تو می شنوم در خروش موج

من شیون تو میشنوم در غریو باد

ای بی تو روی هر چه پلیدان سیاه باد

و شاعر جوان مصر احمد عبدالمعطی حجازی در باب این موضوع اینگونه میسراید:

می رفتم می رفتم و ماه گریه میکرد

و بادها شیون میکردند

و شاخه های درخت بر آشیانه ی مرغان فرود آمده بود

و سینه ی خاک سرشار نوحه بود

و چهره ی لومومبا در دیدگاه من...

همانطور که میبینیم موضوعات شعری نسل جوان در هر دوزبان موضوعات روز جهان است.

آنچه نیما یوشیج در ادب ما ارایه دادو اینک قالب اصلی شعر نسل جوان ما محسوب میشودهمان را در ادب نسل جوان عرب بی هیچ اختلافی میبینیم.

در نتیجه میتوان گفت شعر معاصر عرب به علت جهات اشتراک و اوضاع مشابهی که ملتهای عرب زبان با اوضاع اجتماعی و فرهنگی ما دارند با شعر معاصر ما دارای شباهت های فراوانی است.