* نقد، هر متن مکتوبی است که به شناخت بهتر و آسان‌تر یک اثر ادبی کمک می‌کند و لزوماً به معنای برشماری عیوب و کاستی‌های یک اثر نیست، برشماری نقاط قوت و توضیح آن‌ها نیز از وظایف نقد است.
* نقد، طفیلی یا پادوی متن نیست. نقد در کنار متن و همراه آن است. به بیان دیگر نقد خود اثری مستقل است.
* نقد، حاکم و مسلط بر متن نیست. متن زندگی وابسته به نقد ندارد و روی سخن نقد با مخاطب است. اساساً متن می‌تواند بی‌اعتنا به نقد باشد یا آنکه در مقام مخاطب خود نیز شنوندۀ آن گردد. باز هم تکرار می‌‌کنیم که نقد و متن دو اثر مستقل‌ از یکدیگرند.
* متن بر نقد تقدم زمانی دارد، نه رُتبی. یعنی نقد پس از خلق متن تولید می‌شود و این به معنای ارزشمندتر بودن هیچکدام از آن‌ها نیست.
* نقد باید از خصومت یا دوستی با متن بپرهیزد و صرفا به ادبیات و مخاطب توجه کند.

اکنون می‌توان از چگونگی نقد پرسید؛ یعنی پرسید برای نوشتن یک یادداشت انتقادی از چه روش و الگویی باید تبعیت کرد؟ واقعیت آن است که در نوشتن نقد نیز همچون سرودن شعر می‌توان از الگوهای مختلفی استفاده کرد. اگر دست شاعر برای ریختن خیال و عاطفۀ خود در ظرف کلمات باز است و می‌تواند به فراخور از مثنوی، غزل، رباعی، نیمایی، سپید یا هر قالب دیگری استفاده کند، منتقد نیز برای بیان حرف خود و انتقال آن به دیگران آزاد است. می‌تواند از ساختاری خشک و دانشگاهی مثل مقالات علمی‌پژوهشی استفاده کند یا رویکردی طنازانه و قلمی شوخ‌طبع داشته باشد، می‌تواند از قالب‌های مرسوم نقدنویسی در مطبوعات بهره جوید یا شیوه‌ای خلاقانه برای خویش ابداع کند.
تنها چیزی که مهم است، خودبسندگی متن نقد است. یعنی فارغ از شیوه‌ای که منتقد برمی‌گزیند باید بتواند به آسانی و رسایی منظور خود را به مخاطب منتقل کند. از این رو معیار داوری نیز قالب خود متن خواهد بود و در واقع متن با خودش سنجیده می‌شود نه با الگویی ثابت و از پیش‌تعیین‌شده. البته ممکن است بنا به ضرورت و طبق تجربه‌هایی که حاصل خواهد شد، در آینده برای فراخوان از چهارچوب مشخص‌تری استفاده شود. به هر روی در این مرحله به جهت ظرفیت‌سنجی و استعدادیابی، محدودیتی در انتخاب قالب‌ها تعیین نمی‌شود.
مسئلۀ حجم مطالب نیز به همین صورت است. کوتاهی یا بلندی متن را پیش از تعداد کلمات، میزان توفیق نویسنده در انتقال مفاهیم مشخص می‌سازد. چه بسا حجم مطلبی بیشتر از مطالب دیگر باشد، اما همان حجم برای تبیین آنچه نویسنده قصد طرح آن‌ها را دارد کافی نباشد و چه بسا حجم مطلبی کمتر از مطالب دیگر باشد، اما همان حجم برای توضیح مقصود نویسنده زیاد باشد. در مجموع می‌توان گفت معیار اندازه یا شکل متن، توانایی نویسنده در بیان مقصود خویش است.